استرس در کودکان خطرناک است!
تأثیر استرس بر مغز کودکان
استرس در کودکان مغز ارگان اصلی برای تجربه استرس و سازگاری با آن است؛ زیرا این مغز است که تهدیدها را پردازش میکند و پاسخ رفتاری مناسب را برای فرد تعیین میکند. در سالهای اولیه رشد، یعنی در دوران کودکی مغز به سرعت در حال رشد است و نسبت به آسیبهای محیطی بسیار حساس است. اگر مغز در این دوران به طور زودهنگام با استرس مواجه شود احتمال دارد در آینده نسبت به استرسهای زندگی آسیبپذیری بیشتری از خود نشان دهد. به این صورت که مدارها و انتقالدهندههای عصبی مرتبط با اضطراب در فرایند رشد دچار حساسیت افراطی میشوند. در نتیجه فرد رویدادها را بیش از اندازه به صورت تهدید تعبیر خواهد کرد.
به دلیل رخ دادن این تغییرات این کودکان معمولاً بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به اختلالات اضطرابی قرار میگیرند. همچنین به دلیل ترشح بیشتر هورمون استرس یا همان کورتیزول بدن آنها از ابتدا سیستم ایمنی ضعیفتری را شکل میدهد که باعث میشود بیماریهای بیشتری به سراغ فرد بیایند.
علائم استرس در کودکان
شاید کودکان از استرسی که بر آنها وارد میشود باخبر نباشند. والدین میتوانند با مشاهدهی علائم و نشانههای فیزیکی و احساسی یا تشدید حالات نامناسب کودک، از وجود استرس در کودکان خود باخبر شوند.
نشانههای فیزیکی استرس در کودکان
- کاهش اشتها یا تغییرات دیگر در عادات غذایی کودک؛
- سردرد؛
- دلدرد یا دردهای شکمی بیدلیل؛
- نشانههای فیزیکی خاص بدون وجود بیماری یا مشکلی مشخص؛
- کابوسهای شبانه؛
- اختلال در خواب کودک.
تاثیر استرس بر مغز کودک
همانند بزرگسالی استرس در کودکان نیز اتفاق میافتد. با این تفاوت که کودکان علائم استرس و اضطراب را به شیوههای دیگری نشان میدهند. برای مثال ممکن است بیقراریهایشان افزایش یابد و یا لجبازی بیشتری از خود نشان دهند. تجربه استرس در مدت زمان طولانی و یا به شدت زیاد در هر دورهای عوارض و پیامدهای ناخوشایند بسیاری دارد. این عوارض در دوران کودکی از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ چرا که مغز و بدن کودک در این دوران در حال رشد و تکامل است و استرس میتواند در روند رشد اختلال ایجاد کند.
پیشنهاد ما: تخته تعادل
استرس در کودکان چه علائمی دارد؟
تشخیص اینکه آیا کودک تحت استرس و اضطراب قرار دارد کار آسانی نیست. چرا که کودکان به وضوح در مورد این احساسات صحبت نمیکنند و معمولاً علائم اضطرابی خود را در قالب مشکلات رفتاری دیگری نشان میدهند. برای آن که بتوانید استرس را در کودک خود تشخیص دهید، لازم است که به تغییرات رفتاری او توجه کنید. برخی علائم که در کوتاه مدت بروز مییابند نشانههای خوبی برای تشخیص استرس و اضطراب کودکان هستند. از جمله این علائم میتوان به تغییرات خلقی، پرخاشگری، تغییر در الگوی خواب کودک و شب ادراری اشاره کرد.
همچنین برخی از بچهها علائم جسمانی خاصی از خود نشان میدهند. دل درد و سردرد از جمله علائم جسمانی رایجی هستند که بچهها هنگامی که تحت فشار هستند آنها را تجربه میکنند. علاوه بر همه اینها باید به علائم روانی کودکتان نیز توجه کنید. او ممکن است به خاطر استرسی که دارد دچار مشکلات تمرکز شود، افت تحصیلی کند و انزوا و گوشهگیری شود. در این شرایط بسیار اهمیت دارد که از یک روانشناس کودک مجرب کمک بگیرید تا شرایط روانی فرزندتان بیشتر مورد ارزیابی قرار بگیرد. اکثراً هنگامی که کودک دچار مشکل توجه میشود اختلالاتی نظیر بیش فعالی به ذهن میآید در حالی که در این میان نباید نقش استرس را نادیده گرفت.
چگونه به کودک خود کمک کنیم؟
درست است که کودکان در مورد استرس و اضطرابهای خود کمتر صحبت میکنند اما شما خود میتوانید گفت و گو در این باره را آغاز کنید. به کودک خود نشان دهید که مایل هستید در این باره با او صحبت کنید و تحت هر شرایطی از او حمایت خواهید کرد. اگر علی رغم همه تلاشهایتان کودک تمایلی به صحبت کردن از خود نشان نمیدهد حتماً از یک مشاور و روانشناس کودک مشاوره بگیرید. روانشناس علاوه بر برگزاری جلسات فردی با کودک به شما نیز کمک خواهد کرد تا بتوانید علائم استرس را راحتتر در کودکتان تشخیص دهید و مهارتهای مقابله با استرس را در او و خودتان تقویت کنید. برای اطلاع از روش های درمان استرس در کودکان کلیک کنید.
منبع: کارافکر
دیدگاهتان را بنویسید